Traditional Toraja style

Dinsdag 22 september 2015:

Vandaag hebben we een motorcycle gehuurd. We kregen gisteren van Elisa een paar tips voor mooie plekken. Zoals al vermeld zijn de wegen slecht. Als je daarover met een motorcycle gaat voelt het alsof je de Dakar rally rijdt. Met Anne-Marie achterop gingen we eropuit. Een aantal jaren terug hebben we dat op Lombok ook gedaan, maar daar waren de wegen stukken beter... De navigatie was lastig, omdat de plaatsnamen van de dorpjes niet op de borden staan. We reden over smalle paadjes met haarspeldbochten en steile hellingen en afdalingen. Even toeteren voordat je een bocht omgaat en de gaten in de weg ontwijkend toerden er langs mooie vergezichten en door de sawah's. Al rijdende merk je de warmte niet zo. Van Rantepao reden we eerst naar Ke'te Kesu. Dat is een traditioneel dorp met Tongkonan huizen (met het dak in de vorm van de waterbuffelhoorn of van een boot). Tegenover ieder huis staat een rijstopslag. De huizen zijn versierd met beschilderd houtsnijwerk in de eerder genoemde kleuren en ook deels in geel. Dat staat voor de zon en blijdschap. Ieder motief heeft een betekenis, zoals bijvoorbeeld de kris. Daarmee wordt uitgebeeld dat de mannen en vrouwen als ze getrouwd zijn allebei een kris dragen. Dit om de ander te beschermen of dat de ander wordt afgepakt. Dit doen ze enkel bij Toraja's. De palen van de rijstopslag zijn glad geschuurd, zodat ratten en ander ongedierte niet bij de rijst kan. Iets buiten het dorp vinden we de rotsgraven. De rots- en hangende graven zijn enorm oud. Best bizar want sommige kisten worden in een grot bewaard en sommige op bamboestokken die uit de rotswand steken (hangende doodskisten). Na een tijd vergaan de kisten en de stokken zodat alles naar beneden valt. De grond is daarom met botten bezaaid.
Hierna reden we door naar Sangalla en van daaruit naar Suaya waar we andere rotsgraven konden zien. Hier is de lokale adel begraven. Deze tau-taufiguren zijn tot 300 jaar oud. We konden daar ook omhoog klimmen en daar was een grote grot te vinden met daarin een heleboel kisten en spullen van de overledenen. We zijn niet al te diep in de grot gegaan. Het was nogal macaber allemaal.
We reden verder richting de babygraven. Men was bezig met het storten van beton voor een nieuwe weg, dus we moesten te voet verder. Wel grappig dat de honden zich niets aantrokken van het verbod om op het natte beton te lopen, zodat her en der de pootafdrukken in het beton waren vereeuwigd. Iets verderop vonden we een van de babygraves. Dat zijn bomen waarin men een gat maakt om baby's in te begraven die nog geen tanden hebben gekregen. Het gat wordt afgesloten met een deurtje van palmtakken. Deze bomen groeien vanzelf weer dicht. Men gelooft dat de baby en de boom met elkaar vergroeien zodat de baby op die manier "voortleeft".
Onderweg terug hebben we bij een tentje getankt en wat eten gekocht. Tanken voor een motorcycle kan bij de gewone pomp maar ook bij kleine tentjes. Je kan per liter benzine kopen voor 10.000 Rupiah. Dit staat in flessen uitgespreid. Een jongetje van een jaar of tien gooide twee flessen in de tank met gebruik van een vergiet met filter. De school was net uit, zodat er best wat kinderen waren. We kochten dus gelijk wat snoep om uit te delen.
Het was nog best een eind terugrijden. Gelukkig waren we ruim voor het donker weer terug in het hotel. We hadden het niet verwacht, maar er zijn nog best veel toeristen. Veel Duitsers, een enkele fransman, Belgen en uiteraard ook Nederlanders want die vindt je overal op de wereld.
Na weer een heerlijke maaltijd gingen we vroeg naar bed. De volgende ochtend namelijk vroeg eruit voor de tweedaagse trekking.


Woensdag 23 september 2015:

Na het ontbijt van pannenkoeken met banaan werden we opgehaald door Elisa. We reden eerst naar het dorpje Ke'pe. Dat was het startpunt van de trekking. We liepen over de paden waar de locals ook over lopen. Onvoorstelbaar dat ze daarover kunnen lopen bijvoorbeeld met een varken aan een bamboestok om te geven bij een begrafenis. Erg mooie natuur en wat een rust. Het waren grotendeels zandweggetjes, kiezels en af en toe een stuk beton. Het pad liep door de sawah's en omdat we over een top moesten nog behoorlijk klimmen. Sommige stukken was het klauteren met handen en voeten. Na een uur of twee kwamen we uit het een dorpje Peranglan. Daar hebben we de meegebrachte lunch (mie en nasi met kroepoek) genuttigd. Ook kregen we daar koffie en thee van de locals. Daar was een meisje bezig om de gedroogde rijstplanten te ontdoen van het eerste velletje. Ze gebruikte daarvoor een lange stok die ze op en neer liet neervallen op de rijstplanten. De volgende stap is in een grote soort vijzel de rijst van het volgende vel te ontdoen. Daarna wordt de rijst gezeefd in een rieten zeef. En dat allemaal voor hun maaltijd van die avond... Ze zijn daar zelfvoorzienend, want ze verbouwen ook zoete aardappelen. De bladeren geven ze aan de varkens en de aardappelen eten ze zelf op. Soms is het ook voor de varkens. Vanaf ongeveer een jaar of tien hebben ze in elk dorp stroom. Hierna liepen we verder nog door vier dorpen. Ieder dorp is weer anders. De ene groot, de ander klein. Onderweg liepen we door enorme bamboebossen. Bamboe wordt hier zeer hoog (schatting 25 tot 30 meter) en de stammen zijn oersterk. Dit wordt niet voor niets als bouwmateriaal gebruikt. Er zijn vele soorten bamboe, maar het blad lijkt op de bamboe die wij in de tuin hebben. Ook zien we cacaobomen met vruchten in verschillende kleuren (geel, rood en bruin). Als ze rood zijn en bruin gaan kleuren zijn ze het best. Je kan er zo'n 5 a 7 jaar van oogsten. Daarna krijg je geen goede cacaobonen meer. In het dorpje Limbong bleven we slapen in een traditioneel huis. Er waren nog twee groepjes Duitsers (2 en 3 personen) waarmee we het huis moesten delen. Gelukkig hadden we wel een eigen kamertje. Erg simpel uiteraard. Houten muren en twee kijkluikjes naar buiten. Twee dunne matrasjes op de houten vloer, twee kussens, twee dekentjes en een lampje. Zekerheidshalve direct de klamboe opgehangen. Het was nog lang geen etenstijd dus we konden het dorp gaan verkennen. Er waren veel kinderen, een aantal honden en veel kippen en hanen. Ook stonden er onder een huis een buffel met haar kleine. Dit hok houdt men opvallend goed schoon. Iedere ochtend wordt alle rotzooi weggehaald. Ze weten hier ook precies wanneer de buffel de behoefte doet en waar, zodat het makkelijk is om schoon te houden. Niet gek overigens, want de buffel is hun waardevolste bezit. We hebben de zonsondergang bekeken. Die werd deels geblokkeerd omdat er verderop in de vallei flinke bosbranden zijn. Het is de ergste droogte die Indonesië in vijf jaar heeft meegemaakt. Het blussen is een groot probleem vanwege de slechte bereikbaarheid. De brandweer van Rantepao kan of wil niet komen, omdat ze anders in de stad geen bezetting hebben of maar een wagen, maar dat zet geen zoden aan de dijk. Helaas zijn er ook geen helikopters voorhanden die water kunnen storten. Erg zonde dat er hierdoor een stuk oerwoud verdwijnt.

In het dorpje zag Raoul dat er een vuurtje werd gemaakt, hoe ironisch. Even kijken dus! Eenmaal daar bleek dat ze afval aan het verbranden waren. Geen frisse rookwolken dus. Toen het (overigens weinige) afval was verbrand werden er van alle kanten stukken bamboe en ander hout aangevoerd. Het was toen al donker maar desondanks werd het hout indien nodig door kleine kinderen in stukken gehakt met een groot mes. Best gevaarlijk! Gelukkig had iedereen zijn vingers nog na het hakken. Toen werd er een enorm stuk vlees tevoorschijn gehaald. Ze zeiden dat het beef Daging was. Twee stukken bamboe werden vakkundig tot spiezen gesneden zodat het vlees kon worden geroosterd. Het rook erg goed. De handen werden "even" (langer dan ik zou kunnen/willen) boven het vuur gehouden om de bacteriën weg te branden. Even wat anders barbecueën dan met de Weber.
Voor ons stond een ander gerecht op het menu. Traditionele Toraja kip (banaan, kip en kruiden in een afgedichte bamboestengel geroosterd in vuur), zoete kipkluifjes, groenten (een soort paksoi), sambal (zeer pittig, voor Raoul was een mespuntje per hap genoeg), kroepoek, maiskoekjes en natuurlijk rijst. Anne-Marie ging toen op de kamer een tukje doen. Even later kwam ze naar beneden met de mededeling dat ze toen ze haar ogen even opendeed er een kakkerlak aan de binnenkant van de klamboe zat... Achteraf niet zo gek met matrassen op de grond. Eenmaal boven heeft Raoul de kakkerlak in een opengeknipt leeg waterflesje gevangen en uit het raam gegooid. Op datzelfde moment liep er nog een andere kakkerlak door de kamer. Dus ook deze gevangen en buiten gezet. Het waren grote jongens. Ze pasten qua breedte net in het flesje. Toen even alles doorzocht en het matras met de klamboe hermetisch afgesloten. We hadden namelijk geen zin in nog meer ongewenst nachtelijk bezoek. De overige gasten hadden geen klamboe en sliepen op dezelfde matrassen op de grond in de kamer naast ons... Om geen paniek te veroorzaken hebben we maar niks gezegd...
Later op de avond maakten we gebruik van de badkamer. Dat is een hok buiten het huis met daarin een grote betonnen kuip met schoon water daarnaast een hurkwc, grote teil, schepemmertje en ook de was hing hier op.
Slaap lekker! Selamat tidur!

Foto's volgen later. Er is in Rantepao geen internetcafe te vinden...